status : projekt konkursowy / 2011 r.
zespół autorski : Jakub Magoń, Przemysław Fojcik, Tomasz Leszczyński, Danuta Fredowicz
inwestor : galeria miejska ARSENAŁ
powierzchnia całkowita : ok. 4000m2
1.Opis przyjętej idei architektoniczno – urbanistycznej
Główną ideą projektową jest nadanie istniejącej przestrzeni zespołu śród rynkowego dodatkowego, właściwego dla tego miejsca znaczenia. Podstawową decyzją determinującą dalsze kroki projektowe było zachowanie istniejącej struktury zabudowy.
Projekt opiera się na konsekwentnej rozbudowie istniejących budynków Galerii Arsenał i Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego, które są nierozłącznym elementem nawarstwień historycznych w tkance miasta, a nowoprojektowana forma jest wynikiem poszukiwania przestrzeni dla potrzeb funkcjonalnych. Jest także wynikiem potrzeby wzbogacenia i nadania rangi odpowiedniej dla Starego Rynku oraz wykreowania przestrzeni dającej możliwość różnej aktywności świadczącej o jakości życia kulturalnego miasta.
Założenia koncepcji :
– zachowanie istniejącego zespołu budynków modernistycznych, oraz ich przebudowa i rozbudowa
– wzbogacenie tego zespołu o nadbudowę, przykrycie części pasażu – ulicy Jana Baptysty Quadro
– uporządkowanie przestrzeni wokół zespołu budynków
1.1 Układ urbanistyczny
Zachowany zostaje układ powojennej odbudowy zgodny z planem Zbigniewa Zielińskiego .
Zespół śród rynkowy przecinają 3 uliczki w kierunku północ-południe. Uliczki : na tyłach Odwachu oraz Kurzanoga utrzymują status zapleczowych, z nich odbywać się będzie obsługa budynków. Zachowane zostaną bramy wjazdowe co pozwala na uzyskanie przestrzeni pół publicznych w ramach których Galeria Arsenał lub Muzeum mogą organizować zamknięte imprezy. Uliczki te stanowią wnętrza urbanistyczne o kameralnej atmosferze sprzyjającej np. korzystaniu z otwartej nań mediateki czy organizowaniu warsztatów i zajęć dla dzieci.
Uliczka Jana Baptysty Quadro dzięki zaproponowanym zabiegom przestrzennym oprócz funkcji komunikacyjnych nabierze charakteru punktu docelowego – zwieńczenia osi połnoc – południe. Zadaszenie jej fragmentu pozwoli / zgodnie założeniami konkursu/ na organizację imprez miejskich, teatru , wystaw. Przestrzeń pozbawiona jest stałych elementów małej architektury , co pozwala na dowolną aranżację w zależności od potrzeb . Decydujący wpływ na atrakcyjność przestrzeni ma forma sklepienia.
Partery budynków Galerii Arsenał oraz Muzeum w maksymalnym stopniu otwierają się na zewnętrze.
Przewidziano uporządkowanie przestrzeni – likwidacja okienek piwnicznych, wydzielenie miejsc na odpady.
Pozostawia się posadzkę istniejącą wraz ze śladem dawnej zabudowy.
1.2 Rozwiązania architektoniczne
Prace nad całością zespołu odbywają się w ramach 3 zasadniczych zadań projektowych:
– przebudowa – proponuje się uporządkowanie przestrzeni w oparciu o nowy podział wnętrz komponowany na planie wolnym. W budynku Galerii Arsenał proponuje się poszerzenie traktu na 1. piętrze. Funkcje są jednoznacznie grupowane na poszczególnych piętrach, dyspozycja funkcjonalna wynika z wzajemnych połączeń jak i połączeń z zewnętrzem budynków. Zachowana zostaje struktura konstrukcyjna budynków oraz ich zewnętrzny kształt. Projektuje się wymianę ślusarki okiennej – w parterach zaprojektowano szklenie bezstolarkowe. Partery budynków maksymalnie otwierają się na zewnętrze. Elewacje budynków istniejących zostaną pozbawione urządzeń , szyldów reklamowych i pokryte szlachetnym tynkiem w kolorze białym.
– rozbudowa – proponuje się nadbudowę w formie brył o wysokości 7.0 m, których kontury wynikają bezpośrednio z obrysu budynków istniejących. Rozbudowa mieści część ekspozycyjną / o 6 m wysokości w świetle / w obu budynkach. Fakt ,że stanowi najwyższą kondygnację pozwala na zastosowanie szklanego dachu. Dach dzięki zastosowaniu systemu żaluzji pozwala na dowolne zaciemnianie / doświetlanie wnętrz ekspozycyjnych. Rozwiązanie to pozwala na wielowariantowość aranżowania wystaw z uwagi na możliwość doświetlenia. Pełne elewacje pokryte są złotą łuską – blachą specjalnego stopu miedzi i aluminium.
– zadaszenie pasażu – zaprojektowano jako „osobny” element przestrzenny stanowiący strukturę złożoną z 8 smukłych, rozszerzających się ku górze form tworzących razem sklepienie. Ich proporcje kontrastują z masą budynków. Dobór materiałów oraz kształt sklepienia tworzą osobliwą atmosferę wnętrza pasażu. Nasycone barwą powietrze jest różne w zależności od pory dnia czy roku.
Po przebudowie i nadbudowie budynków uzyskano czytelny układ funkcjonalny obu budynków. Wejście główne do budynku Galerii i do Muzeum- z pasażu – ulicy Jana Baptysty Quadro. Budynki dostępne są dla osób niepełnosprawnych. Zapewniono także odpowiednie warunki związane z ochroną przeciwpożarową i ewakuacją.
2. Opis relacji budynków Muzeum i Galerii z istniejącą zabudową historyczną
Budynki dzięki nadbudowie będą lepiej korespondować z sąsiedztwem. Zmiana ich wysokości przy zachowaniu obrysu w rzucie zdecydowanie poprawi ich proporcje w kontekście przestrzeni zespołu śródrynkowego . Dzięki rozbudowie dopełni się i wizualnie zagęści blok śródrynkowy. Horyzontalne ukształtowanie brył nadbudowy podkreśla wertykalizm budynku ratusza. Totalne potraktowanie elewacji stanowi tło dla otaczającej zabudowy .
